फार्म रेकॉर्ड्स महत्वाचे

 -: प्रक्षेत्र अभिलेख (फार्म रेकॉर्ड्स) महत्वाचे :-

वैरण पीक लागवडीवरील खर्च व उत्पादन :

      आज नव – नवीन कृषी तंत्रज्ञानाचा वापर करून शेतकरी शेती करत आहेत. सद्य परिस्थितीचा विचार केला तर उत्पादन खर्चामध्ये हि खूपच वाढ झाली आहे. संकरित बी बियाणे, रासायनिक खते, कीटकनाशक औषधे, बागायतीची अद्ययावत साधने, ट्रक्टर सारखी यंत्र सामग्री इत्यादींच्या वाढत्या वापरामुळे व त्यांच्या वाढत चाललेल्या किमंतीमुळे पिकाचा उत्पादन खर्च वाढत चालला आहे

जर शेतीमधून जास्तीत जास्त नफा मिळवायचा असेल तर उपलब्ध असलेली जमीन, मजूर श्रम, भांडवल व संघटना यांच्या  तांत्रिक ज्ञानाचा संगम घालून त्यामध्ये संतुलन ठेवता येणे गरजेचे असते तसेच तुम्ही शेतीचा सविस्तर हिशोब ठेवूनही तुम्हाला सर्व काही साध्य करता येऊ शकते

Ø  खालील मुद्याच्या आधारे आपण प्रक्षेत्राचा अहवाल योग्य रित्या सांभाळू शकतो व त्या आधारे आपणास सर्व बाबींचा हिशोब ठेवता येऊ शकतो 

१. हजेरी पत्रक :

      शेतीच्या कामासाठी कायमचे व बरेचसे हंगामी मजूर कामाला लावावे लागतात.अशा वेळी त्यांची हजेरी मांडणे आवश्यक असते यावरून त्यांचा पगार काढणे हि सोपे जाते तसेच हजर- गैरहजर याबाबतही माहिती मिळते

२.रोजच्या कामाचा तपशील :

      शेतीत वेळेवर काम होणे अत्यंत महत्वाचे असते. दररोज कोणती कामे झाली ते आवश्यक पाहावे कोणत्या पिकांच्या बाबतीत काम काम केले ते तपासून पाहावे (चारा पिकांची लागवड, फवारणी, खत व्यवस्थापन पिकाच्या अवस्थेनुसार योग्य त्या गोष्टींची दाखल घ्यावी)

३.मशागत :

      कामाची तारीख, कामाचे नाव, मजुरी करतांना लागलेले साहित्य, बैल, मशिनरी या सर्व गोष्टीची नोंद ठेवणे

४.उत्पादन :

चारा पिकापासून मिळालेल्या उत्पादनाचा हिशोब ठेवल्यास कोणते पिक किती प्रमाणात फायदेशीर आहे हे समजून येते तसेच त्या अनुभवावरून अजून फायदेशीर चारा लागवड करण्यासाठी पिकाचे क्षेत्र वाढविणाऱ्या बाबींचा अभ्यास करता येतो.

५.रोजनिशी :

      प्रत्येक वेळेस वहीचे स्वतंत्र पान घेवून दिवस अखेर जी शिल्लक राहिली ती आपल्याजवळील रकमेशी पडताळून पहावी. म्हणजे हिशोब बरोबर आहे कि नाही याची तपासणी करता येईल

६.मालमत्ता नोंदवही :

      आपल्या जवळ असलेल्या सर्व स्थावर व जंगम मिळकतीची किंमत काढणे फार महत्वाचे असते. स्थावर मालमत्तेची आजची बाजार भावाप्रमाणे किंमत ठरवितांना वार्षिक घसारा विचारात घेणे आवश्यक असतो जनावरे सोडून वार्षिक घसारा हा प्रत्येक बाबीचा वेगळा काढावा

वार्षिक घसारा = आजची किंमत – जंक किंमत (आजच्या किंमतीच्या १० टक्के / उर्वरित आयुष्य)

७.दुग्धोत्पादन :

     दुभत्या जनावरांची संख्या त्यांच्या पासून मिळणाऱ्या दुधाचे उत्पन्न, जर दुधापासून इतर दुग्धजन्य पदार्थ तयार केले असल्यास किती लिटर दुध वापरले व कोणता पदार्थ बनविला याबाबत सर्व माहिती जतन करावी

८.वैरणीच्या नोंदी :

      जनावरांना खाऊ घातलेला चारा व इतर खाद्य यांची सकाळ व संध्याकाळ या दोन्ही टप्प्यात नोंद ठेवावी

९.जनावरांसंबंधी नोंदी :

      जनावरांच्या जन्मनोंदी, मृत्युनोंदी, त्यांना दिलेली ओळख (नाव किंवा क्रमांक), त्यांच्या आरोग्या संबंधी (लसीकरण, आजाराची लागण, आजार कोणता होता, आजार बरा झाल्याची तारिख,), वेताचा कालावधी, सरासरी दुध उत्पादन, इत्यादी नोंदीचा पशुपालन व्यवसायात फायदा दिसून येतो       

१०.वृक्षनोंद :

      शेतावर कृषी वनपद्धत अवलंबली असेल तर अशा ठिकाणी वृक्षांची नोंद ठेवणे आवश्यक असते. किती वृक्ष तोडले, किती वृक्ष लावले, लागवडीचा तपशील व तोडलेल्या वृक्षापासून मिळालेले उत्पन्न या सर्व बाबींचा उल्लेख करावा     

·         जनावरांचे संगोपन करत असतांनी त्यांच्या पैदासीच्या नोंदीला फार महत्व असते. पैदासीच्या नोंदी ठेवण्याकरीता आवश्यक मुद्दे पुढीलप्रमाणे,

१.     जातीवंत जनावराच्या आनुवंशिकतेबद्दल परिपूर्ण माहिती मिळते

२.     जनावरांचे आनुवंशिक दुग्धोत्पादन क्षमता समजते तसेच आनुवंशिक रोगाची माहिती योग्य रित्या आपणास समजते

३.     रेकॉर्डस, नोंदणीमुळे पैदासीपासून मृत्यूपर्यंत जनावरांचा संपूर्ण इतिहास आपणास समजतो

४.     रेकॉर्ड, संकरित पैदास केलेल्या सिद्ध वळू व गाय यांची वैशिष्टपूर्ण माहिती उपलब्ध होते

५.     किफायतशीर दुग्धोत्पादनासाठी प्रत्येक जनावराच्या नोंदणीमुळे पैदास करण्यास सुलभ होते

६.     वंशावळ, कार्यक्षमता व दुग्धोत्पादन व प्रजनन क्षमता समजते

७.     दुधाची, जनावरांची खरेदी व निवड करण्यासाठी बाह्य गुणधर्मावरून निवड करणे शक्य नसते, तसेच वंशावळीच्या माहितीच्या आधारे निवड करता येते

८.     रेकॉर्डवरून सिद्ध वळूची गुणवत्ता समजण्यास हि मदत मिळते

९.     वंशावळ नोंदणीमुळे योग्य पैदासीसाठी जनावरांची लहानपणीच निवड करता येते. 

 पुढीलप्रमाणे जनावरांच्या पैदासीचे रेकॉर्डस व नोंदणी ठेवल्या जातात .....

·         नोंदणी क्रमांक – १

·         जनावरांचा इतिहास

अ. क्र.	जनावराची जात	जनावराचे वय	जन्मतारीख	माजावर येण्याची तारीख	रेतन केल्याची तारीख	वळूचे नाव	जनावर विल्याची तारीख	जन्मलेले वासरू	दुध उत्पादन (लिटर)	दुध उत्पादनाचा काळ

·         नोंदणी क्रमांक – २

·         विकत घेतलेल्या जनावरांची नोंदवही  :

अ. क्र.	जनावराची जात	ओळखचिन्ह	खरेदी केल्याची तारीख	जन्मदिनांक	किंमत	जनावराचे विकत घेतानाचे वय	वळू	गाय / म्हैस	दुध उत्पादन (लिटर )

·         नोंदणी क्रमांक – ३

·         आरोग्यविषयक नोंदणी

अ. क्र.	जनावराची जात	जनावरांचे नाव / नंबर	रोग झाल्याची तारीख	रोगाचे नाव	उपाय	सर्वसाधारण आरोग्य

·         नोंदणी क्रमांक – ४

·         वासराची नोंदवही

अ. क्र.	जनावराची जात	वासराचे नाव / ओळखचिन्ह	जन्मदिवस	वजन	नर	मादी	खाद्य	आरोग्य	रोग व उपाय	सर्व साधारण माहिती

·         नोंदणी क्रमांक – ५

·         खाद्याविषयी नोंदणी

अ. क्र.	जनावरे	दुभती जनावरे		भाकड जनावरे		कामाचे बैल
	खाद्याचा प्रकार	सकाळ	संध्याकाळ	सकाळ	संध्याकाळ	सकाळ	संध्याकाळ
१.	हिरवा / ओला  चारा
२.	सुका चारा
३.	खुराक
४.	इतर (क्षार, जीवनसत्वे,प्रतिजैविके )

 

·         नोंदणी क्रमांक – ६

·         दुग्धोत्पादन नोंदवही                                                  दि.   /    / २०१७

दिनांक	दुध काढण्याची वेळ	दुध (लिटर)	स्निग्ध (%)	स्निग्धेत्तर घन घटक (%)एस.एन.एफ.
१.	सकाळ
	संध्याकाळ
२.	सकाळ
	संध्याकाळ
३.	सकाळ
	संध्याकाळ